VERGİ USUL KANUNU’NA GÖRE TEMİNAT UYGULAMASI

Sahte belge düzenlediği tespit edilen kişilerin bu girişimlerine devam etmelerini engellemek amacıyla; tekrar işe başlamaları veya başka işletmeleri devralmaları, sahte belge düzenledikleri vergi inceleme raporu ile tespit edilmesi ve bu durumlarının kesinleşmesi veya meslek mensupları tarafından sahte belge düzenlenmesine iştirak edilmesi hallerinde teminat talep edilmesi uygulaması getirilmiştir.

Bu kapsamda olmak üzere 6455 sayılı yasanın 1.maddesi ile Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) “İşe Başlamayı Bildirme” başlıklı 153 üncü maddesinden sonra gelmek üzere “Teminat Uygulaması” başlıklı 153/A maddesi eklenmiştir. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek amacıyla getirilen düzenlemeye göre; sadece sahte belge düzenlemek kastı ile mükellefiyet tesis ettirdiği vergi inceleme raporuyla tespit edilip mükellefiyeti terkin edilenlerin, yeniden mükellefiyet tesis ettirme talebiyle vergi dairesine işe başlama bildiriminde bulunmaları ve Serbet Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir olarak faaliyet gösteren meslek mensupları tarafından sahte belge düzenlenmesine iştirak edilmesi hallerinde, bu kişilerden teminat alınması suretiyle vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi hedeflenmektedir.

Buna göre; “başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde, yalnızca sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından düzenlenen rapor ile tespit edilmesi ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediğinin raporda belirtilmesi üzerine, işi bırakmış addolunan ve mükellefiyet kayıtları vergi dairesince terkin edilenlerden;

*  Şahıs işletmelerinde işletme sahibinin,

*  Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlerin ve

*  Adi ortaklıklarda ortaklardan her birinin,

*  Serbest meslek erbabının,

* Ticaret şirketlerinde; şirketin kanuni temsilcilerinin, yönetim kurulu üyelerinin, şirket sermayesinin asgari % 10’una sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin ya da bunların asgari % 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüslerin,

* Düzenlenen raporda fiillerin işlenmesinde bilfiil bulundukları tespit edilenlerin,

işe başlama bildiriminde bulunması halinde, bunlar adına mükellefiyet tesis edilebilmesi için aşağıdaki iki şartın yerine getirilmesi istenmektedir.

1. a) İşe başlama bildiriminde bulunanların ve mükellefiyeti terkin edilenlerin tüm vergi borçlarının ödenmiş olması,
2. b) 6183 sayılı yasanın 10. maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan para, süresiz teminat mektubu veya devlet iç borçlanma senetleri türünden teminat verilmiş olması.”

Anılan madde hükmü uyarınca; sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği vergi inceleme raporu ile tespit edilip mükellefiyeti terkin edilenlerin, yeniden mükellefiyet tesis ettirme talebiyle vergi dairesine işe başlama bildiriminde bulunmaları halinde, bunlar adına mükellefiyet tesis edilebilmesi için öncelikle, işe başlama bildiriminde bulunanların ve mükellefiyeti terkin edilenlerin tüm vergi borçlarının ödenmiş ve 88.000 TL (2016 yılı için) tutarında teminat verilmiş olması gerekmektedir. Ancak teminat vermekle zorunlu tutulanlar nezdinde düzenlenen Vergi İnceleme Raporlarında, bu kişilerce düzenlendiği tespit edilen sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10’undan az olmayacak şekilde teminat verilmesi gerekmektedir.

Teminat vermekle zorunlu tutulanların, teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren üç yıl içinde, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması hariç, Vergi Usul Kanunu’nun “Kaçakçılık Suçları ve Cezaları” başlıklı 359 uncu maddesinde sayılan fiillerden herhangi birinin işlenmediğinin tespit edilmesi halinde alınmış olan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması kaydıyla mükellefe iade edilecektir.

Mezkur yasa ile getirilen en önemli hususlardan birisi ise; mükellefiyeti terkin edilenlerin bu fiillerine iştirak ettiği “vergi inceleme raporuyla tespit edilen ve bu durumu kesinleşen” Serbest Muhasebesi Mali Müşavir (SMMM) veya Yeminli Mali Müşavir (YMM) olarak faaliyette bulunan meslek mensupları hakkında üç yıl süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanacak olmasıdır. Bu sürenin sonunda, meslek mensubunun tekrar faaliyete başlamak istemesi halinde kendisinden bir ay içinde 88.000 TL tutarından ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10’undan az olmamak üzere yazılı olarak teminat istenecektir. Ancak teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren beş yıl içinde mezkur fiillerin işlendiğinin veya bu fiillere iştirak edildiğinin tespit edilmemiş olması halinde alınmış olan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması durumunda meslek mensubuna iade edilmekte, aksi taktirde anılan fiillerin tekrar işlendiğinin veya bunlara iştirak edildiğinin tespit edilmesi halinde, meslek mensuplarının meslekten men cezasına muhatap olmaları söz konusu olacaktır.