E-İMZA

“Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 2008 yılı faaliyet raporuna göre, elektronik imzayla 2008 yılında 54 bin 214 işlem yapıldı. Atılmayan imza ve paraf sayısı 2 milyon 607 bini aştı. 1 milyon 937 bin 110 adet A4 kağıdı tasarruf edildi. Rapordaki verilere göre, tasarruf edilen A4 kağıdı yaklaşık 9,4 ton. Bu miktarda kullanılmış kağıt çöpe atılmayıp geri kazanıldığı ve kağıt üretiminde tekrar kullanıldığında yaklaşık bin 600 yetişmiş çam ağacının kesilmesi, 3 bin 382 ton sera gazı karbondioksitin atmosfere atılması, 385 bin 194 kwh elektrik enerjisinin israf edilmesi önleniyor. Raporda, e-imza uygulamasına geçilmesiyle 5 milyon 154 bin lira noter ücretinin tasarruf edildiği, ödenmeyen tahmini iş takibi ücretinin ise yaklaşık 60 milyon lira olduğu” ifade edilmiştir. 2008 faaliyet raporundaki veriler bunlar olduğuna göre, geçen sürede ne kadar kazanım elde edildiği daha iyi anlaşılacabilecektir.

Kağıt tabanlı işlemlerin ve bunu takip eden süreçlerin iyileştirilmesi veya ortadan kaldırılması amacı güden elektronik imza (e-imza); “Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri” olarak tanımlanmıştır. 23 Ocak 2004 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandıktan  6 ay sonra yürürlüğe giren 5070 Sayılı “Elektronik İmza Kanunu”nda izah edilen “elektronik imza”, mahiyeti itibariyle “sayısal imza” anlamına gelmekte olup, elle atılan imzaların, tarayıcıdan geçirilmiş hali olan sayısallaştırılmış imzaları, kişilerin göz retinası, parmak izi ya da ses gibi biyolojik özelliklerinin kaydedilerek kullanıldığı biyometrik önlemleri içeren elektronik imzaları veya bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlayan sayısal imzaları içermektedir. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda; güvenli elektronik imza, elle atılan imzaya eşdeğer kabul edilerek elektronik imza ile oluşturulmuş verilerin aslında senet hükmünde olacağı belirtilmiştir. Kanunların merasimi ya da üçüncü tarafların şahitliğini gerek gördüğü emlak alım-satımı, veraset ve intikal, evlenme vb. işlemler dışındaki tüm işlemlerde elektronik imza kullanılabilmektedir.

Mersis ve e-devlet uygulamaları başta olmak üzere, tüm kamu ve bankacılık işlemleri ile, finans, sigortacılık, belediye ve ticaret sektörleri ile elektronik posta, elektronik sözleşme ve en önemlisi kısa vadede hızlı bir şekilde uygulama alanı bulması kuvvetle muhtemel olan e-fatura ve e-defter uygulamasında büyük öneme sahip olan e-imzanın önemi gittikçe artmakta ve zorunlu bir hal almaktadır. Zamanla tüm işlemler e-imza ile yapılır hale gelecektir. Günümüzde elektronik imza, imza oluşturma araçları olarak ifade edilen; elektronik imza oluşturmak üzere kullanılan yazılım ve akıllı kart veya token olarak adlandırılan donanımlar vasıtasıyla oluşturulmaktadır. Yukarıda da ifade edildiği üzere; elektronik imza (e-imza) ile oluşturulan elektronik veriler, senet hükmünde sayılmakta ve bu veriler aksi ispat edilinceye kadar kesin delil olarak kabul edilmektedir.

Elektronik imza marifetiyle kırtasiye, ulaşım, noter vb. olağan işletme maliyetleri büyük ölçüde azalmakta ve sonuçta işletmenin karlılığı artmaktadır. Zamandan tasarruf en büyük kazanım olarak dikkate alınabilmektedir. Finans sektöründe elektronik ortamın verdiği güven sonucu daha hızlı ve pozitif gelişmeler, e-imza sayesinde gerçekleşebilecektir. Bunun doğal sonucu olarak e-ticaret hacimleri artacaktır. E-imzanın sayısız faydalarından bazıları ise; alım-satıma taraf olan aracıların ortadan kaldırılması, daha kaliteli hizmet sunumu, yeni pazarlara rahat bir şekilde ve güven içinde açılabilme, nihayetinde müşteriye daha ucuz ve daha hızlı servis imkanı sağlanmasıdır.

Bireysel ve/veya kurumsal e-imza talepleri, Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı (ESHS) olarak faaliyet gösteren firmalar tarafından yerine getirilmekte olup bu alanda faaliyet göstermek isteyen firmalara gerekli şartları taşıdığının anlaşılması halinde “Telekomünikasyon Kurumu” tarafından izin verilmektedir.

İlimizde, Van SMMM Odası bünyesinde, Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı (ESHS) olarak faaliyet gösteren bir firma tarafından, başta odaya kayıtlı meslek mensupları olmak üzere bu alanda talebi olan tüm şahıs ve firmalara, yerinde e-imza hizmeti sunulmaktadır.